Namazda Salavatın Hükmü

Dört mezhebe göre Tahiyyat duasından sonra okunan salavatlar farklı mıdır?

Nebiye getirilen salavâtın şekillerinden bazıları:

-“Allâhumme salli alâ Muhammedin ve alâ âli Muhammedin kemâ salleyte alâ İbrâhîme ve alâ âli İbrâhîme inneke hamîdun mecîd. Allâhumme bârik alâ Muhammedin ve alâ âli Muhammedin kemâ bârakte alâ İbrâhîme ve alâ âli İbrâhîme inneke hamîdun mecîd.”

“Allahım! İbrahim’e ve âilesine rahmet ve mağfiret eylediğin gibi, Muhammed’e ve âilesine de rahmet ve mağfiret eyle.Doğrusu sen, övgüye en lâyık olansın, yücesin. Allahım! İbrahim’e ve âilesine hayır ve bereketler ihsân ettiğin gibi, Muhammed’e ve âilesine de hayır ve bereketler ihsân eyle.Doğrusu sen, övgüye en lâyık olansın, yücesin.”[1]

-“Allâhumme salli alâ Muhammedin ve alâ âli Muhammedin kemâ salleyte alâ İbrâhîme ve alâ âli İbrâhîme inneke hamîdun mecîd. Allâhumme bârik alâ Muhammedin ve alâ âli Muhammedin kemâ bârakte alâ İbrâhîme ve alâ âli İbrâhîme inneke hamîdun mecîd.”

“Allahım! İbrahim’in âilesine rahmet ve mağfiret eylediğin gibi, Muhammed’e ve âilesine de rahmet ve mağfiret eyle.İbrahim’in âilesine âlemlerde hayır ve bereketler ihsân ettiğin gibi, Muhammed’e ve âilesine de hayır ve bereketler ihsân eyle.Doğrusu sen, övgüye en lâyık olansın, yücesin.”[2]

*Ebu Mes’ud el Bedri- den;

Biz Sa`d İbnu Ubade`nin meclisinde otururken Resulullah (sav) yanımıza geldi. Kendisine, Beşir İbnu Sa`d: “Ey Allah`ın Resulü! Bize Allah Teala Hazretleri, sana salat okumamızı emretti. Sana nasıl salat okuyabiliriz?” diye sordu. Efendimiz şu cevab verdi: “Şöyle söyleyin;

“Allahümme salli ala Muhammedin ve ala al-i Muhammed, kema salleyte ala İbrahime ve barik ala Muhammedin ve ala al-i Muhammedin kema barekte ala al-i İbrahime inneke hamidun mecid.

(Allah`ım! Muhammed`e ve Muhammed`in aline rahmet kıl tıpkı İbrahim`e rahmet kıldığın gibi. Muhammed`i ve Muhammed`in alini mübarek kıl. Tıpkı İbrahim`in alini mübarek kıldığın gibi.”

(Resulullah ilaveten şunu söyledi): “Selam da bildiğiniz gibi olacak” [Tirmizi dışındaki Kütüb-i Sitte kitaplarında, Ebu Humeyd es-Saidi (ra)`den gelen bir rivayet şöyle: “Ashab sordu: “Ey Allah`ın Resulü sana nasıl salat okuyalım?” Resulullah (sav): “Şöyle söyleyin,” dedi:

“Allahümme salli ala Muhammedin ve ala ezvacihi ve zürriyyetihi kema salleyte ala İbrahime ve barik ala Muhammedin ve ala ezvacihi ve zürriyyetihi kema barekte ala İbrahime inneke hamidun mecid.

(Allahım! Muhammed`i zevcelerine ve zürriyetine rahmet kıl, tıpkı İbrahim`e rahmet kıldığın gibi, Muhammed`i zevcelerini ve zürriyetini mübarek kıl, tıpkı İbrahim`i mübarek kıldığın gibi. Sen övülmeye layıksın? şerefi yücesin).”

Ka`b İbnu Ucre`den gelen bir rivayet de şöyle: “Resulullah (sav) yanımıza gelmişti: “Ey Allah`ın Resulü,” dedik, “sana nasıl selam vereceğimizi öğrendik. Ama, sana nasıl salat okuyacağız (bilmiyoruz)?” “Şöyle söyleyin!” dedi:

“Allahümme salli ala Muhammed`in ve ala al-i Muhammedin kema salleyte ala İbrahime inneke hamidun mecid,

Allahümme barik ala Muhammedin ve ala al-i Muhammed, kema barekte ala ali İbrahime inneke hamidun mecid.”][3]

* 2597 ve 2603 – İbnu Mes’ud (radıyallâhu anh) anlatıyor: “Resülullah (aleyhissalâtu vesselâm) bana, avucum avuçlarının içinde olduğu halde, Kur’ân’dan süre öğretir gibi teşehhüd’ü öğretti.”

“Tahiyyât, tayyibât ve salavat Allah içindir. Ey Nebi, selam, AIlah’ın rahmet ve bereketleri senin üzerine olsun. Selam bizim üzerimize ve Allah’ın sâlih kulları üzerine de olsun. Şehadet ederim ki Allah’tan başka ilah yoktur, yine şehadet ederim ki Muhammed AIIah’ın Resüludür.”

-Son ka’denin namazın farzlarından biri olduğu hususunda mezheb imamları görüş birliği etmişlerdir.

-Hanefilere göre son ka’denin farz olan süresi, Sahih olan görüşe göre Teşehhüt okuyacak kadardır. Bunun delili de Abdullah ibn-i Amr ibn-i Âs-ın rivayet etmiş olduğu şu Hadis-i Şeriftir;

“Son secdeden başını kaldırıp da Teşehhüd miktarınca oturdun mu namazın tamamlanmış olur.”[4]

-Malikilere göre ise; Farz olan selamı verecek kadar oturmaktır.

-Şafiilere göre ise; Son ka’de de teşehhüd okuyacak, Peygamber Efendimize salat getirecek ve birinci selamı verecek kadar oturmak farzdır.

-Hanbelilere göre; son kade de tahiyyatı okuyacak ve iki selamı verecek kadar oturmak farzdır.[5]

-Hakim ile Beyhakinin İbni Mesuttan rivayet ettiği hadiste;” Sizden biri namazda teşehhüt okuduğu zaman, Allahümme Salli ala Muhammedin, desin, ilh.” [6]

Bu hadis vücubiyeti ifade ederken, Şafiice sünnet kabul edilmiştir.

Tıpkı Kevser suresindeki – Venhar- Hanefice vücubu ifade ederken, Şafiice sünnet addedilmektedir.

Salavatların aynı kalıpta okunma zorunluğu yoktur.[7]

-Hatta Salli-Barik dualarının okunmaması, namazı bozmaz, namazın iade edilmesini gerektirmez.

*Genel olarak Çıkarılan Hükümler:
1- Namazda birinci oturuştan sonra sadece teşehhüt okunur, ardından salât getirilmez ve duâ yapılmaz. Bu, Hanefîlere göredir.
2- Namazda birinci oturuşta teşehhütten sonra sadece Pey­gambere (a.s.) salât getirmek sünnettir. Bu, Şâfiilere göredir.
3- Namazda ikinci oturuşta teşehhütten sonra Peygambere (a.s.) salât getirmek, sünnet veya vaciptir. Bu, Hanefîlere göredir.
4- Namazda teşehhütten sonra son oturuşta salât getirmek farzdır. Bu, Şâfiilere göredir.
5- Her iki oturuşta da Peygambere salât getirmek sünnettir, ancak ikinci, oturuşta onun âline de salât getirmek sünnettir veya müstehabdır. Bu, İmam Mâlik’e göredir.
6- Birinci ve ikinci oturuşta teşehhütten hemen sonra, ikinci oturuşta yine teşehhütten hemen sonra ve duadan önce salât getir­mek meşrudur.
7- İkinci oturuşta teşehhütten ve salâttan sonra duâ yapmak meşrudur.[8]

-Farklı olmasındaki sebep ise, farklı zamanlarda, farklı sahabelerin sorularına verilen farklı cevap olmasıdır.

Ancak ortak nokta ise hepsinde de, duayı ifade eden salavat sözcüklerinin var olmasıdır.

MEHMET ÖZÇELİK

[1] Buhârî, hadis no: 3370.

[2] Müslim, hadis no: 405.

[3] Buhari, Da’avat 33, Enbiya 8; Müslim, Salat 65, 66, 69 (406, 407); Muvatta, Kasru’s-Salat 66, 67, (1, 165, 166); Tirmizi, Tefsir, Ahzab, (3218), Vitr, 20, (483); Ebu Davud, Salat 183, (976, 979, 980, 981); Nesai, Sehv 49, 51, 54 (3, 45, 46, 47, 49)

Bak. Namaz içerisinde okunacak dua ve zikirler. Ebu Abdulmümin.46-51.

Bak. Fıkıh Külliyatı. Buhârî, Enbiya (c.6/3370/Fetih). Ebû Dâvûd, Nesâî ve diğerleri.

[4] Buhari. Ezan. Bab: 127-143; Müslim. Salat. Bab. 195-240.

[5] Abdurrahman Ceziri. Dört mezhebe göre islam fıkhı- I, Çağrı yayınları. 7. Baskı. İstanbul. 1993. 317, İslam Fıkhı Ansiklopedisi. Vehbe Zuhayli. 1 / 524-526.

[6] Age.Zuhayli. 1/526.

[7] Age. I/317-319.

[8] http://www.ilimdunyasi.com/ahkam-hadisleri/tesehhuden-sonra-peygambere-salat-getirmek/?imode

Loading

No ResponsesKasım 1st, 2017